تالمون ماركۆ داهێنه‌رێ پروگرامێ ڤايبه‌رى

تالمون ماركۆ , دامه‌زرێنه‌رێ پروگرامێ ڤايبه‌رى ل سالا 1973 ل وه‌لاتێ ئيسرائيلێ هاتيه‌ سه‌ر دونيايێ و نوكه‌ رێڤه‌به‌رێ جێبه‌جێكاره‌ ل كومپانيا (Viber Media) كو باره‌گايێ وێ ل وه‌لاتێ قوبرسه‌.

برواناما به‌كالوريوس ل زانستێ كارگێرى و كومپيوته‌ر ل زانكويا ته‌لئه‌بيب ب ده‌ست ڤه‌ئينايه‌‌ ل دويڤدا چويه‌ وه‌لاتێ ئه‌مريكا و ره‌گه‌زنامه‌يا وى وه‌لاتى ب ده‌ست خو ڤه‌ئينايه‌ , ماركو ل سالا 2010 هزر د دروستكرنا پروگرامه‌كى دا دكر بو په‌يوه‌نديكرنێ ب هه‌روه‌ (به‌لاش)كو ركابه‌ريا پرورامێ (skype)بكه‌ت , د هه‌مان سالدا پروگرامه‌كى ب ناڤێ (viber) به‌رهه‌مدئينت و به‌لاڤدكه‌ت , ل ده‌ستپێكێ ئه‌ڤ پروگرامه‌ تايبه‌ت دبيت ب په‌يونديێ ب رێكا نڤێسينێ و ده‌نگى.

ل ده‌مێ به‌رهه‌مئينانا پروگرامێ ڤايبه‌رى كومه‌له‌كا پروگرامان هه‌بوو, بو ڤێ چه‌ندێ ماركويى پروگرامێ ڤايبه‌ر كره‌ به‌لاش ,بو ڤێ چه‌ندێ ل ده‌ستپێكێ رويپريى كێبركيه‌كا مه‌زن بوو , هه‌روه‌سا ل ده‌ستپێكا پروگرامێ ڤايبه‌رى ب تنێ 50 هزارب كارهێنه‌ر هه‌بوون و بتنێ ل سه‌ر سيسته‌مێ (ios)كار پێدهاته‌ كرن, كه‌واته‌ بتنێ ل سه‌ر ئايفون و ئايپادان كار پێدهاته‌كرن.

پشتى ساله‌كێ نويكارى د پروگراميدا هاته‌ كرن ب ڤێ چه‌ندێ ب كارهێنه‌رێت ڤايبه‌رى ڤايبه‌ر ل سه‌ر گه‌له‌ك سيسته‌مان ب كارئينا , ب ڤێ چه‌ندێ رێژا ب كارهێنه‌رێن ڤايبه‌رى زێده‌بوو بو نێزيكى 50 مليون كه‌سان و ئه‌ڤ رێژه‌ بلند بوو.

پێناگاڤێين  گه‌شه‌پێدانا  ئه‌ڤى پروگرامى ب ڤێ ئێكێ نه‌راوه‌ستيان , به‌لكى ل سالا 2012 هاته‌ ب كارئينان ل سه‌ر سيسته‌مێ ئه‌ندرويد و هژمارا ب كارهێنه‌رێن ئه‌ڤى پروگرامى بو 100 مليون كه‌سان بلند بوو .

ل ديڤ ڤێ چه‌ندێ دا ماركويى هزر ل ئه‌نجامدانا گرێبه‌سته‌كا هه‌ڤبه‌ش دگه‌ل كومپانێت بازرگانى كر.ئه‌ڤێ پێناگاڤێ زێده‌تر كومپانێت بوارێ به‌رهه‌مئينانا موبايلێت زيره‌ك ڤه‌گرت و رازه‌مه‌نديا وان كومپانيان ب ده‌ست ڤه‌ئينا بو ب كارئينانا پروگرامێ ڤايبه‌ر ل سه‌ر سيسته‌مێ موبايلێت زيره‌ك.

ل سال 2013 دا نويكاريه‌كا دىتر د پروگرامێ ڤايبه‌رى دا هاته‌ ئه‌نجامدان و به‌رچاڤترين كار  چه‌ندين زمان  ل سه‌ر پروگرامى هاتنه‌ زێده‌كرن, هه‌روه‌سا گرێبه‌سته‌ك دگه‌ل هه‌ردوو كومپانيا (Microsoft) و(Linux) هاته‌ كرن. بڤێ چه‌ندێ ڤايبه‌ر ل سه‌ر سيسته‌مێ كومپيوته‌ران ژى كه‌فته‌ كارى.ل سالا 2014 دا كومپانيا (Rakuten) يا ژاپونى بهايێ 900 مليون دولار پشكا خو د پروگرامى دا كرى .

پروگرامێ ڤايبه‌ر ب ئێك ژ پروگرامێن هه‌ڤچه‌رخ دهێته‌ دانان سه‌رڤێچه‌ندێ را ژى چه‌ندين خرابيژى يێت هه‌ين كوئه‌وژى ژيانا كه‌سێ ب كارهێنه‌ر ئاشكرا دكه‌ت و ئه‌و بابه‌تێن په‌يوه‌نديێ ب گه‌نگه‌شێ و نڤێسينێ ديار دكه‌ت هه‌روه‌سا گوهرينا وێنێ كه‌سى و كومه‌له‌كا بابه‌تێن ديتر كو ب رێكا ڤى پروگرامى ڤه‌ كو دشێن بهێنه‌ دزين.

ب كارهێنه‌ر به‌رى دابه‌زاندنا(ئينستال)كرنا ڤايبه‌رى رازه‌مه‌نديێ  ده‌ردبريت ل سه‌ر مه‌رجێن كومپانيێ و رازيدبيت ,ئه‌ڤى لايه‌نێ نه‌رينى يێ وه‌كرى كو تا نها هنده‌ك ژ خه‌لكى خو ژ بكارئينانا ڤايبه‌رى دويركرينه‌ ئو ب كارنا‌ئينن سه‌ره‌راى ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژ لايێ شوره‌شا زانستى و ئابورى ڤه‌ پروژێ ماركو سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زن دبوارێ په‌يوه‌نديكرنێ د جيهانێ داب ده‌ست ڤه‌ ئينايه‌ , ئو ساناهيكرنا باهراپتر د په‌يوه‌نديى د ناڤبه‌را خه‌لكيدا دروست كر يه‌ بتايبه‌ت ڤايبه‌ر دگه‌ل هه‌مى هێلێت په‌يونديى د جيهانێ دا د گونجيت.